Pies asystujący: Wskazówki i przepisy dla kierowców
Pies asystujący: Wskazówki i przepisy dla kierowców
Pies asystujący / towarzyszący – co to oznacza?
- Pies asystujący – specjalnie wyszkolony pies, certyfikowany i oznakowany, wspierający osobę z niepełnosprawnością w codziennym funkcjonowaniu (może to być np. osoba niewidoma, niesłyszące, z epilepsją, PTSD, niepełnosprawnością ruchową).
- Pies towarzyszący – zwykły pies domowy, czworonożny przyjaciel, który poprawia nastrój i samopoczucie, jednak nie ma specjalnego szkolenia ani uprawnień.
Jak rozpoznać takiego psa? Rasa, oznaczenia.
- Mogą to być psy różnych ras (nie ma ograniczenia), jednak najczęściej do tej roli szkolone są labradory.
- Każdy pies asystujący musi mieć uprząż z widocznym napisem „pies asystujący”.
- Opiekun musi posiadać certyfikat psa asystującego i dokument potwierdzający szczepienie przeciwko wściekliźnie.
Jakie są podstawy prawne dotyczące wstępu osób z psami asystującymi w miejsca publiczne i komunikacji miejskiej?
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych gwarantuje pełny wstęp psa asystującego do miejsc użyteczności publicznej (urzędy, sklepy, restauracje, kina, teatry itp.) oraz do środków komunikacji publicznej – bez dodatkowych opłat.
Dla kogo takie psy są przeznaczone? Czy te osoby posiadają odpowiednie zaświadczenia?
- Psy asystujące są przeznaczone dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności (wzrokowej, ruchowej, słuchowej, neurologicznej, psychicznej, somatycznej).
- Tak – każda osoba ma certyfikat psa asystującego, wydany dla imiennie dla niej i psa oraz dokument potwierdzający szczepienie przeciwko wściekliźnie.
- Osoba nie musi pokazywać dokumentów potwierdzających status osoby niepełnosprawnej.
Czy taki pies jest odpowiednio przygotowany do jazdy autem? Czy jazda z nim jest bezpieczna? Czy jest agresywny?
- Tak, pies asystujący jest odpowiednio szkolony, spokojny i przygotowany do różnych sytuacji – w tym podróży autem, komunikacją miejską, windą.
- Nie jest agresywny – musi zachowywać się przewidywalnie i neutralnie wobec otoczenia.
- Jeśli chodzi o sposób przewożenia psa asystującego najlepiej zapytać:„Czy woli Pan/Pani, aby pies usiadł z przodu czy z tyłu?”. Nie proponuj przewiezienia psa w bagażniku. Pamiętaj: pies jest wyszkolony, nie jest agresywny i nie powinien przeszkadzać w podróży.
Jak pomóc pasażerowi z niepełnosprawnością w taksówce?
Jak pomóc pasażerowi z niepełnosprawnością w taksówce?
Zasady ogólne (dla wszystkich)
- Nie odmawiaj kursu – osoba z niepełnosprawnością ma pełne prawo do przejazdu.
- Bądź cierpliwy i życzliwy – daj czas na wejście/wyjście.
- Nie oceniaj i nie komentuj niepełnosprawności.
- Nie zadawaj pytań o chorobę – to temat prywatny.
- Zaproponuj pomoc („Czy mogę jakoś pomóc?”), ale nie narzucaj jej.
- Pomóż przy bagażu, kulach, balkonikach – jeśli pasażer poprosi.
- Jeśli osoba z niepełnosprawnością podróżuje w obecności asystenta, zawsze zwracaj się bezpośrednio do niej, a nie do osoby towarzyszącej.
Osoba niewidoma / słabowidząca
Osoba niewidoma / słabowidząca
- Umów się, gdzie dokładnie pasażer będzie czekać, zaparkuj jak najbliżej.
- Wysiądź z auta i podejdź do pasażera – nie czekaj w środku.
- Przedstaw się (imię, że jesteś kierowcą zamówionej taksówki).
- Podaj numer rejestracyjny auta, aby pasażer miał pewność, że wsiada do właściwego pojazdu.
- Zaproponuj ramię – osoba niewidoma chwyta zazwyczaj powyżej łokcia kierowcy.
- Nie machaj ręką ani nie wołaj „tutaj” – to nieskuteczne.
- W trakcie jazdy możesz informować: „Teraz ruszamy”, „Zaraz będziemy skręcać”.
Osoba poruszająca się na wózku, z balkonikiem lub kulą
Osoba poruszająca się na wózku, z balkonikiem lub kulą
- Zatrzymaj się blisko chodnika, aby ułatwić wsiadanie/wysiadanie.
- Zapytaj, czy pasażer potrzebuje pomocy przy przeniesieniu sprzętu.
- Jeśli pasażer korzysta z wózka inwalidzkiego i przewozisz go w bagażniku, upewnij się, że jest złożony stabilnie,
- Podczas pomocy nie chwytaj za wózek ani nie pchaj go bez pytania.
- Daj pasażerowi czas – nie pospieszaj.
Osoba niesłysząca / słabosłysząca
Osoba niesłysząca / słabosłysząca
- Zdobądź uwagę pasażera, mówiąc wyraźnie i patrząc w twarz.
- Jeśli nie ma pewności, że Cię usłyszy – użyj telefonu (wiadomość tekstowa) lub kartki.
- Unikaj rozmowy z tyłu – w lusterku wstecznym możesz nie być widoczny.
- Zapytaj, jak najlepiej się komunikować.
Osoba z psem asystującym
Osoba z psem asystującym
- Pies ma pełne prawo do wejścia do taksówki.
- Zapytaj, gdzie pies ma usiąść (z przodu czy z tyłu).
- Nie głaszcz, nie karm i nie wołaj psa – to zwierzę pracujące.
- Zaufaj – pies jest wyszkolony, spokojny i nieagresywny.
- Bądź wyrozumiały, jeśli pies zajmie trochę miejsca w aucie.
Osoby z innymi rodzajami niepełnosprawności (np. ukrytymi – epilepsja, PTSD, cukrzyca)
Osoby z innymi rodzajami niepełnosprawności (np. ukrytymi – epilepsja, PTSD, cukrzyca)
- Pasażer może potrzebować psa sygnalizującego atak choroby
- Zachowaj spokój, jeśli wystąpi atak choroby – pies może reagować w nietypowy sposób (np. naskoczyć na opiekuna, aby przerwać atak).
- Jeśli pasażer wygląda na zestresowanego, zapytaj spokojnie: „Czy mogę coś zrobić, żeby było Panu/Pani wygodniej?”.
- Uszanuj prywatność – nie wypytuj o chorobę ani powód posiadania psa.
Czy można wchodzić w interakcję z takim psem?
- Nie. Pies asystujący jest w pracy – nie wolno go głaskać, wołać, rozpraszać ani karmić.
- Kontakt z psem można nawiązać tylko za zgodą opiekuna.
Jakie są główne przeszkody (społeczne, komunikacyjne), z którymi borykają się właściciele psów asystujących?
Brak wiedzy i świadomości odnośnie roli psa asystującego, zaczepianie psa, zadawanie niekomfortowych pytań, odmowa wstępu do różnych miejsc, konieczność częstego wyjaśniania swoich praw, udowadniania potrzeby posiadania psa, szczególnie przez osoby u których niepełnosprawności „nie widać” na pierwszy rzut oka.
Materiały na stronę internetową powstały przy współpracy z fundacją Labrador
Więcej informacji na temat fundacji Labrador znajdziesz tutaj.
